Theory of Viewership
نظریه‌ی بینندگی – علیرضا کاوه
نظریه‌ی بینندگی
بر اساس کتاب «بیننده‌ی فیلم» نوشتهٔ علیرضا کاوه
مقدمه
کتاب بیننده‌ی فیلم نوشتهٔ علیرضا کاوه، تلاشی نظری است برای بازخوانی جایگاه بیننده در سینما، نه به‌عنوان یک «مخاطب منفعل»، بلکه به‌مثابه ساختاری تاریخی، فرهنگی و معرفت‌شناختی. این نظریه با تأکید بر تاریخ بینندگی و ریشه‌های آیینی، اسطوره‌ای و دیداری آن، تماشای فیلم را نه یک تجربهٔ فردی، بلکه امری ریشه‌دار در سازوکارهای بصری تمدن‌ها معرفی می‌کند.
نکات کلیدی نظریه
- شناخت ما از فیلم‌ها، متأثر از میراث دیدن در سنت‌های فرهنگی است.
- بینندگی نه امری روان‌شناختی یا جامعه‌شناختی، بلکه نظامی مفهومی است.
- پروژهٔ «ناتاریخ سینما» در ادامهٔ همین نظریه، ریشه‌های دیداری را از مناسک کهن و تصویرآفرینی آیینی پی می‌گیرد.
- «بینندگی» جایگاهی مشابه epistemology در فلسفه دارد.
Theory of Viewership (English)
The Theory of Viewership, as proposed by Iranian scholar and filmmaker Alireza Kaveh in his book The Film Viewer, reframes spectatorship not as passive reception, but as a historically and culturally embedded epistemological construct.
- Spectatorship is conceptual and historical—not merely psychological or sociological.
- This theory aligns with Kaveh’s broader project Notahistory of Cinema.
- Viewership is proposed as an epistemological lens rooted in inherited visual cognition.
“Cinematic knowledge is shaped by a historically conditioned viewership, rooted in pre-modern rituals and visual traditions.”
© Alireza Kaveh | alirezakaveh.com